شرح خبر

اولویت‌های ۲۲ گانه محیط زیست برای حفاظت از خاک

به گزارش خانه مهرگان سازمان حفاظت محیط زیست به تشریح اولویت‌های ۲۲ گانه خود در این حوزه پرداخت.

خاک به عنوان یکی از مهمترین منابع پایه تولید، نقش انکارناپذیری در تامین و پایداری امنیت غذایی جامعه دارد و تاکیدات مقام معظم رهبری به‌ویژه در سال‌های اخیر دلیل مبرهنی بر این ادعا است. 

در همین جهت سازمان حفاظت محیط زیست برنامه‌های ملی، بین‌المللی و طرح‌های کلان با محوریت مدیریت، حفاظت و بهره‌برداری پایدار از خاک کشور به‌نحوی که متضمن حفظ و ارتقای کیفی خاک باشد را هدف‌گذاری کرده و در دست اجرا دارد که اولویت ۲۲ گانه آن در مصوبه هیئت محترم وزیران در دولت سیزدهم به شرح زیر در راستای وظایف نظارتی و حاکمیتی محیط زیست کشور تعیین شده است.
از جمله این برنامه‌های حفاظت خاک می‌توان به استقرار حکمرانی مطلوب، یکپارچه و جامع منابع خاک در کشور، افزایش آگاهی‌های عمومی و آموزش‌های رسمی و غیررسمی در زمینه ارزش و اهمیت خاک، ساماندهی نظام‌های آموزشی، پژوهشی و تحقیقاتی علوم خاک مبتنی بر نیاز نظام‌های اجرایی و بهره‌برداری پایدار منابع خاک کشور، حفظ و تامین سلامت و امنیت خاک کشور (در تدوین و اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های توسعه‌ای کشور) همچنین ارتقای بهره‌وری و بهینه‌سازی روش‌های بهره‌برداری از منابع خاک در کلیه فعالیت‌ها و و امور زیربنایی اشاره کرد.
مواردی همچون پیشگیری از تخریب و فرسایش خاک، مهار سیلاب‌ها و تقویت آبخوان‌ها، پیشگیری و جلوگیری از آلودگی خاک، احیا و بازسازی منابع خاک آسیب دیده، حفظ و توسعه پوشش گیاهی جنگلی و مرتعی، مدیریت کانون‌های منشا گرد و غبار و هجوم شن‌های روان، حفظ کاربری کشاورزی در خاک‌های پربازده و حاصلخیز و حفاظت از خاک به عنوان بستر منابع طبیعی و تامین و حفظ امنیت غذایی کشور با رعایت اصول اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی در بهره‌برداری خاک نیز جزو این برنامه‌ها و طرح‌ها هستند.
همچنین به مواردی همچون ارزش‌گذاری اقتصادی خاک در کلیه کاربری‌ها، پیشگیری و مقابله با هر گونه خروج خاک از کشور، ضابطه‌مند کردن برداشت، جابه‌جایی و فروش خاک در داخل کشور، صیانت، بهبود و ارتقای کمیت و کیفیت ماده آلی خاک، جلب مشارکت مردمی در حفاظت و بهره‌برداری پایدار از منابع خاک و به کارگیری تجربیات و یافته‌های علمی و توسعه همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در مدیریت، حفاظت و بهره‌برداری پایدار از خاک از دیگراهداف و برنامه‌هاست.
 از دیگر برنامه‌ها می‌توان به بهینه‌سازی مصرف نهاده‌های کشاورزی در منابع خاک، بهینه‌سازی روش‌های استفاده از آب‌های نامتعارف در خاک در تطابق با شاخص‌های کمی و کیفی و استانداردهای مرتبط، پیشگیری و جلوگیری از فشردگی خاک، اشاعه فرهنگ و اخلاق امانت‌داری در بهره‌برداری از منابع خاک کشور و حفظ آن برای نسل‌های آتی است.

در همین راستا مقررات تعیین واحدهای بزرگ و مقاطع زمانی و ضوابط اندازه‌گیری آلایندگی و نحوه خوداظهاری پایش محیط زیست موضوع تبصره (۲) ماده (۱۸) قانون حفاظت از خاک نیز در دولت سیزدهم تدوین و ابلاغ شده است که با خوداظهاری واحدهای بزرگ تولیدی، صنعتی، عمرانی، خدماتی، زیربنایی و معدنی، رویکرد جلوگیری از آلودگی خاگ محقق می‌شود. 

هرساله روز جهانی خاک در تاریخ ۵ دسامبر مصادف با ۱۴ آذرماه با ابتکار سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) و مشارکت کشورهای مختلف برگزار می‌شود که هدف اصلی این رویداد ارتقای سطح دانش و آگاهی ذینفعان این حوزه، نهادینه سازی فرهنگ حفظ و صیانت از این سرمایه ملی در بین آحاد جامعه است.